Με τα Μάτια του Σκηνοθέτη

Γιάννης Μόρτζος

Αυτός ο Γερμανοελβετός συγγραφέας, γνήσιο τέκνο του Γερμανικού εξπρεσιονισμού καταφέρνει με αυτό το συγκλονιστικό μονόπρακτο να μας μεταφέρει σε ένα σκοτεινό κόσμο γεμάτο βία, απειλή, ειρωνεία και απέχθεια βάζοντας να συγκρούονται με μοναδικά ευρηματικό τρόπο το πνεύμα με το σκότος, η ανθρωπιά με την απέχθεια, το δράμα με την κωμωδία. Οι δύο ήρωες του Ντύρενματ αντιπροσωπεύουν τις δύο πλευρές του Ανθρώπου, του Καλού και του Κακού. Το σύστημα που πάντα καταδυναστεύει ανάλογα με τις συγκυρίες τον ανυπεράσπιστο πολίτη και τον οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στο θάνατο. Έτσι, η σύγκρουση των δύο ηρώων είναι μια σύγκρουση που παίρνει τη μορφή αλληγορίας υποδηλώνοντας ότι όταν το σύστημα, το κατεστημένο λειτουργεί ανεξέλεγκτα στήνει πάντα αγχόνες, μαχαίρια, κρεμάλες και κάθε λογής φονικά εργαλεία. Το πνεύμα πάντα, όσο κι αν αγωνίζεται, δεν μπορεί μόνο του να βγει νικητής μπροστά στη βία και στον τρόμο. Ο συγγραφέας κρούει τον κώδωνα και μας λέει έμμεσα ότι η μόνη σωτηρία του ανθρώπου είναι η έγκαιρη γνώση και αντίσταση κατά της βίας και του τρόμου.

Περιέργως και το μονόπρακτο του Γκούντμαν «Η σκόνη του δρόμου» κινείται στα ίδια μήκη κύματος. Μόνο που εδώ οι ήρωες του έργου, το ζευγάρι που έχει καταχραστεί τα χρήματα, έχουν εντελώς αλλοτριωθεί και προσπαθούν με κάθε ψεύτική δικαιολογία να αρνηθούν την πράξη τους. Την στρεβλωμένη συνείδησή τους θα την μεταστρέψει με δεξιοτεχνία ένας νυχτερινός επισκέπτης που με καθαρό πειστικό τρόπο και λόγο θα τους αναγκάσει να βγάλουν από τα βάθη της ψυχής τους τον καλό τους εαυτό και να δεχτούν στο τέλος το «έγκλημα» τους. Τα χρήματα που έχουν καταχραστεί θα τα επιστρέψουν στον δικαιούχο και μάλιστα με τόκο. Η εξιλέωσή τους θα τους επαναφέρει στον κόσμο της χαράς και της συμπόνιας.

Δύο μονόπρακτα λοιπόν, με πολύ χιούμορ, συγκίνηση αλλά και καλό θέατρο. Το ΕσωΘέατρο ξεκινάει με καλή πυξίδα και προοπτική.

Γιάννης Μόρτζος